In 2014 bracht HP hun totaal nieuw ontworpen business serie ‘EliteBook’ uit, waarbij op het probleem van mobiliteit gefocust werd. Dit jaar heeft de fabrikant afgezien van een aantal hardware updates niet veel veranderd. De focus ligt dit jaar op de nieuwe Broadwell processors van Intel, die significant meer CPU en GPU kracht beloven, maar een vergelijkbaar energieverbruik hebben. In dit artikel zullen we de HP EliteBook 850 G2 bespreken.
Beeldscherm
Afhankelijk van de gekozen configuratie wordt de HP EliteBook 850 G2 geleverd met een WXGA (1366x768 pixels) of Full HD beeldscherm (1920x1080 pixels), waarbij de eerste alleen beschikbaar is voor instapmodellen. Een 1080p resolutie vinden wij ideaal voor een 15.6 inch beeldscherm. Aan de ene kant wordt het werkoppervlak bijna verdubbeld en aan de andere kant zorgt een pixel dichtheid van 141 ppi voor een scherp, maar niet te klein beeld.
Wanneer nodig kan het beeldscherm, dat verlicht wordt door een LED backlight, tot 294 cd/m² verlicht worden. Hierdoor kan je de notebook zelfs in erg lichte kantoren gebruiken. Afgezien van een milde PWM flikkering tijdens een lagere helderheid heeft het beeldscherm geen gebreken. Deze flikkering vinden wij er zwak en zo goed als niet storend, maar dit hangt echter af van de gevoeligheid van de gebruiker. Veel personen kunnen dit niet zien, maar andere krijgen na een korte tijd al hoofdpijn. We moeten echter vermelden dat er maar weinig laptops zijn die helemaal geen PWM hebben.
De HP EliteBook 850 G1 werd geleverd met een TN paneel van de fabrikant Chi Mei, maar de HP EliteBook 850 G2 heeft een model van AUO. Op het gebied van kwaliteit is er niet veel veranderd. De zwart waarde (0.66 cd/ m²) en contrast ratio (476:1) blijven middelmatig. Het is jammer dat HP nog steeds niet een model met een kwalitatief IPS paneel aanbiedt, iets wat bij goedkopere modellen van de concurrentie wel een optie is. Als je echter een beetje tijd spendeert om het beeldscherm te kalibreren, dan kan je acceptabele resultaten bereiken.
Vanwege de afmetingen en het gewicht is de 850 G2 niet echt gemaakt om buiten te gebruiken en daarom is het erg verrassend hoe goed de notebook presteert. Vervelende reflecties zijn niet opgewassen tegen de combinatie van de hoge maximale helderheid en het anti-glare beeldscherm oppervlakte, waardoor je zelfs op een erg zonnige dag zonder problemen buiten kan werken.
We zijn echter minder positief over de stabiliteit van de kijkhoek. Het beeldscherm presteert best goed voor een TN paneel en laat in ieder geval een beetje beweging toe, maar te veel beweging resulteert al snel in veel contrastverlies en meer kleurafwijkingen. Als veel gebruikers regelmatig en tegelijk naar het beeldscherm moeten kijken, dan is mogelijk een notebook met IPS paneel een betere optie.
Prestaties
Net als zijn voorganger heeft de 850 G2 een ULV processor van Intel, die nu gebaseerd is op de Broadwell generatie. De geïnstalleerde Core i7-5500U bestaat uit twee CPU cores die de mogelijkheid voor Hyper-Threading hebben en met de Turbo Boost een frequentie van 3.0 GHz kunnen bereiken (2 cores: 2.9 GHz). HP biedt veel verschillende configuraties, maar deze hebben allemaal een Core i5 of Core i7 chip. Goedkopere Core i3 of zelfs Celeron/Pentium modellen zijn niet beschikbaar.
Naast de grafische on-board adapter is de 850 G2 uitgerust met een AMD Radeon R7 M260X met 1 GB GDDR5 geheugen. Deze wordt echter alleen maar gebruikt door de notebook wanneer dat ook echt nodig is. De rest van de tijd wordt de Intel HD Graphics 5500 gebruikt. Deze technologie is vergelijkbaar met die van de Nvidia Optimus.
Eén van de twee DIMM slots van de laptop wordt gebruikt door het 8 GB geheugen, wat de memory controller forceert om in de mogelijk langzamere single-channel modus te werken. Aangezien de geheugenbandbreedte voornamelijk de prestaties van de geïntegreerde grafische unit beïnvloedt, is dit echter niet echt een probleem. Door het ontwerp kan je de EliteBook relatief makkelijk upgraden met extra geheugen. Dit geldt ook voor de schijfruimte, want als je geen ruimte meer hebt op de geïnstalleerde 256 GB SSD, dan is er ruimte om een extra harde schijf.
Processor
Vergeleken met de Core i7-4600U van de 850 G1 heeft de nieuwe Core i7-5500U een 300 MHz hogere basissnelheid (2.1 GHz - 2.4 GHz), dezelde dual-core turbo (elk 2.9 GHz) en iets lagere single-core turbo (3.3 GHz - 3.0 GHz). Dit houdt in dat de multi-thread prestaties van de Broadwell iets beter en de single-thread prestaties iets slechter zijn dan de voorganger. Dit betekent dat het upgraden van een Hasswell naar Broadwell notebook op het gebied van prestaties niet echt nodig is.
Het potentieel van de Turbo Boost wordt perfect gebruikt wanneer de EliteBook aangesloten is op het netstroom, maar wanneer dit niet het geval is, is de maximale snelheid die behaald kan worden 2.4 GHz. Het is echter wel mogelijk om dit in de BIOS te activeren, al zal je dan uiteraard wel minder lang gebruik kunnen maken van je accu.
Opslag
Voor de harde schijf gebruikt HP de 2.5 inch SSD van Samsung (PM851) met een capaciteit van 256 GB. Wij denken dat dit een lichtelijk aangepast OEM model van de Samsung 840 Evo is. De geweldige prestaties van deze harde schijf maken het een goede keuze voor krachtige business notebooks. Daarnaast heeft Samsung de laatste jaren ook een goede reputatie gekregen op het gebied van duurzaamheid van hun SSDs, alleen is de 840 Evo jammer genoeg een uitzondering. Deze heeft soms problemen om oudere data te lezen, wat mogelijk ook het geval kan zijn bij de PM851 serie.
Systeemprestaties
Zoals je waarschijnlijk wel verwacht heeft de EliteBook geweldige systeemprestaties, wat komt door de hoge frequentie van de processor en de snelle SSD. Op deze manier kan je binnen een paar seconden programma’s installeren en opstarten en daarnaast zal je geen last meer hebben van de vervelende wachttijd tijdens het opstarten. De Core i7-5500U heeft de komende jaren voldoende kracht om alledaagse applicaties te gebruiken, maar ook voor veeleisende programma’s zoals Photoshop. Alleen als je verscheidene veeleisende programma’s tegelijk gebruikt zal je het limiet van de twee CPU cores bereiken. De Radeon GPU heeft ook erg goede OpenCL prestaties, alleen zijn er nog niet zoveel applicaties die deze interface ondersteunen.
Grafische kaart
De Radeon R7 M260X is min of meer dezelfde GPU als de Radeon HD 8750M die onderdeel was van de 850 G1 van vorig jaar. De 384 CGN shader is iets sneller (715 in plaats van 670 MHz), maar alle andere technische eigenschappen zijn precies hetzelfde. Gemiddeld is de R7 twee keer zo snel als de geïntegreerde HD Graphics en iets sneller dan de GeForce 830M, die gebruikt wordt in verscheidene notebooks van de concurrentie. Afhankelijk van de PowerPlay instellingen in het Catalyst Control Center kan je ook gebruik maken van de maximale 3D prestaties als je de notebook niet aangesloten hebt op het netstroom (‘Batterij/accu: Maximale prestaties’).
Game prestaties
Alhoewel onze klanten de HP EliteBook vrijwel zonder uitsluiting voor zakelijk gebruik aanschaffen, is het vooral voor de beoordeling van de prestaties goed om te kijken naar de game prestaties. Games vragen namelijk het uiterste van een machine. De Radeon R7 kan een acceptabele frame rate in bijna alle hedendaagse games behalen, zolang je de grafische instellingen op laag of middelmatig hebt staan. Het relatief lage grafische geheugen is niet een probleem en limiteert de prestaties alleen maar tijdens instellingen die sowieso onspeelbaar zijn. Het is ook wel interessant om te vermelden dat ondanks een viervoudige geheugenbandbreedte de M260X verslagen wordt door de GeForce 840M en 940M.
Jammer genoeg heeft de 850 G2 een probleem tijdens een langdurige 3D belasting, wat ook het probleem was bij het vorige model. Tijdens een core temperatuur van 75 °C begint de GPU snelheid hevig te fluctueren, wat resulteert in lagere frame rates en ongebalanceerde frame tijden. Tijdens een buitentemperatuur van 20 °C begon dit probleem al na een paar minuten. Dit is in de koudere herfst- en wintermaanden niet een probleem, maar een slecht teken voor de zomermaanden.
Emissies
Systeemgeluid
Tijdens simpele taken is de HP EliteBook 850 G2 net zo stil als de concurrentie, maar het geluidsniveau is significant hoger tijdens volledige belasting. De reden is logisch, want naast de processor moet de grafische kaart ook gekoeld worden. Jammer genoeg is de 850 G2 hier niet echt goed in, zoals we eerder al vermeld hebben. Het geluidsniveau gaat van een duidelijk hoorbare 41 naar een meer redelijke 36 dB(A) wanneer alleen de CPU gebruikt wordt. Wij vonden echter dat het geluid van de ventilator erg consistent was en een lage frequentie had.
Temperatuur
De temperatuur is wederom een demonstratie van de hoeveelheid energie die de geïnstalleerde hardware nodig heeft. Het chassis wordt op sommige plaatsen tijdens een consistente belasting warmer dan 46 °C. Aangezien de erg hete gebieden ver verwijderd zijn van waar je je handen plaatst, kan je echter zonder problemen doorwerken. We raden alleen wel af om de notebook op je dijen te plaatsen wanneer je 3D applicaties gebruikt.
Tijdens een stresstest bereikte de processor een relatief hoge, maar niet ernstige temperatuur van 90 °C. Het probleem is echter dat de Radeon GPU bij een chip temperatuur van 75 °C al problemen oplevert en de snelheid significant daalt. Wij vinden dat HP een beter koelsysteem had moeten gebruiken, of in ieder geval de mogelijkheid had moeten geven om de snelheid van de ventilator te verhogen.
Energie management
Energieverbruik
Een verbruik van 3.0-7.0 watt wanneer je de laptop niet gebruikt is uitstekend, vooral als je kijkt naar het heldere beeldscherm en de hoge prestatie mogelijkheden. Tijdens belasting veranderd dit echter drastisch. In 3D applicaties zoals 3DMark06 heeft de EliteBook bijna 44 watt nodig en dat is 15 watt meer dan vergelijkbare laptops met een on-board grafische adapter. Aan het begin van de stresstest zagen we zelfs waarden van 64 watt, wat snel daalde na 50 watt tijdens de GPU throttling. De geïnstalleerde 65 watt AC-adapter lijkt dus voldoende te zijn.
Batterijduur
Ondanks de identieke batterij capaciteit van exact 50 Wh, kan je de nieuwe EliteBook 850 aanzienlijk langer gebruiken (6 uur tijdens normale werkomstandigheden). Een maximum van 14 uur is zelfs mogelijk, alleen moet je de laptop dan niet gebruiken en alles wat energie verbruikt uitschakelen. Dit is erg goed als je het vergelijkt met de concurrentie.
Conclusie HP EliteBook 850 G2
Afgezien van de iets snellere en efficiëntere processors biedt de tweede generatie van de HP EliteBook 850 G2 geen echte innovaties, wat op het eerste gezicht een teleurstellende conclusie lijkt. Maar gezien de kwaliteiten van de voorganger was er gewoon geen reden voor HP om het wiel helemaal opnieuw uit te vinden. Daarnaast heeft de EliteBook 850 G2 een handig luikje aan de onderkant die je open kan maken zonder gereedschappen. Wat betekent dat zelfs gebruikers die minder verstand hebben van computers standaard onderhoud (ventilator schoonmaken) kunnen doen of zelf het geheugen uit kunnen breiden.
Jammer genoeg heeft de HP EliteBook 850 G2 ook een aantal minpunten. Een IPS beeldscherm in plaats van het standaard geïnstalleerde TN paneel zouden we erg op prijs gesteld hebben, aangezien goedkopere laptops deze optie vandaag de dag wel aanbieden. Daarnaast zou de fabrikant het koelsysteem aan moeten passen, omdat deze de extra hitte van de Radeon GPU niet aan kan. Dit is niet alleen een probleem tijdens benchmark tools, maar ook tijdens het gebruik van alledaagse 3D applicaties.
Al met al kunnen we de HP EliteBook 850 G2 aanbevelen voor personen die de notebook niet veelvuldig gebruiken voor 3D applicaties, maar graag alledaagse taken snel en zonder oponthoud uit willen voeren. Wij leveren deze laptop serie met Laagste Prijsgarantie en vrijwel altijd uit voorraad.